Người già thường có dấu hiệu lo lắng hoặc hoang tưởng vô cớ, chẳng hạn như nghĩ rằng ai đó đang ăn trộm của họ hoặc có ai đó trong nhà vào ban đêm. Loại hành vi này có thể đáng báo động đối với các thành viên trong gia đình, những người có thể cảm thấy khó khăn trong việc xoa dịu nỗi sợ hãi của người thân và băn khoăn không biết làm thế nào để giúp đỡ. Một cuộc hẹn với bác sĩ là một nơi tuyệt vời để bắt đầu. Điều quan trọng cần biết là hành vi hoang tưởng không được coi là một phần bình thường của quá trình lão hóa, và thường do một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn gây ra.
Những lý do dẫn đến chứng hoang tưởng ở người cao tuổi
Dưới đây là một số vấn đề sức khoẻ phổ biến nhất có thể gây ra lo lắng vô cớ hoặc hành vi hoang tưởng:
- Mê sảng
- Tác dụng phụ của thuốc
- Bệnh Alzheimer
- Sa sút trí tuệ
- Tổn thương mạch máu sau đột quỵ hoặc chấn thương đầu
- Nhiễm trùng đường tiết niệu
- Suy giảm nhận thức
- U não
- Trầm cảm hoặc rối loạn tâm trạng
Có thể khó để người thân của bạn đánh giá sức khoẻ nếu họ kháng cự. Tuy nhiên, nó đáng để bạn ngăn điều này lại, vì nhiều trường hợp hoang tưởng ở người cao tuổi có thể được điều trị.
Các triệu chứng của bệnh hoang tưởng
Mặc dù có thể hiểu rằng tình trạng sức khoẻ là nguyên nhân dẫn đến hành vi hoang tưởng của người thân, nhưng cũng có khả năng lo lắng là nguyên nhân hợp lý. Đáng buồn thay, có những kẻ lợi dụng người lớn tuổi, vì vậy nếu người thân của bạn phàn nàn rằng một số món đồ đắt tiền của họ bị mất hoặc ai đó đang cố ép họ đưa tiền, bạn nên xem xét các cáo buộc của người thân trước khi bác bỏ họ. Dưới đây là một số ví dụ phổ biến nhất về hành vi hoang tưởng ở người lớn tuổi:
- hoang tưởng về tài chính của họ hoặc nghĩ rằng ai đó đang ăn cắp tiền của họ
- có ảo giác như nhìn thấy những người không có mặt ở đó
- nghe thấy những tiếng động lạ
- cảm giác như thể ai đó đang “đuổi bắt họ”
- nghĩ rằng mọi người đang nói xấu sau lưng họ
- cảm thấy căng thẳng hoặc kích động nghiêm trọng không giải thích được
Điều quan trọng cần lưu ý là người cao tuổi thường gặp các vấn đề về thị giác hoặc thính giác có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm ảo giác và ảo tưởng. Ngoài ra, các chuyên gia cho rằng môi trường sống của người cao tuổi có thể dẫn đến lo lắng, kích động và căng thẳng cao độ. Nếu người thân của bạn sống trong một cơ sở chăm sóc dài hạn, cảm giác lo âu mới hoặc hành vi hoang tưởng có thể là dấu hiệu cho thấy người thân của không thoải mái với môi trường xung quanh.
Lời khuyên cho Người chăm sóc
Yêu cầu chăm sóc người thân mắc chứng hoang tưởng gia tăng có thể khiến các thành viên trong gia đình và người chăm sóc kiệt sức và đau buồn vì không biết cách quản lý tốt nhất hành vi của người thân. Dưới đây là một số mẹo mà các chuyên gia đề xuất có thể giúp ích:
- Hãy kiên nhẫn và thông cảm. An ủi người thân của bạn quan trọng hơn là cố đưa ra những lời giải thích lý lẽ
- Hãy nhớ rằng hầu hết các trường hợp hoang tưởng đều có thể điều trị được, vì vậy hãy nói chuyện với bác sĩ của người thân.
- Viết ra các hành vi hàng ngày của người thân để bạn có thể kiểm tra các xu hướng và chuyển tiếp thông tin cho bác sĩ.
- Nhận lời khuyên và hỗ trợ thực tế từ người quản lý chăm sóc lão khoa.
- Các tổ chức nghiên cứ hỗ trợ người lớn tuổi và gia đình về các nguồn lực có thể trợ giúp, chẳng hạn như Cơ quan về Người cao tuổi tại địa phương của bạn hoặc Liên minh Người chăm sóc Gia đình.
- Tham gia diễn đàn chăm sóc trực tuyến để nhận được lời khuyên và kết nối với những người khác đã trải qua những thách thức tương tự với người thân của họ.
Hãy chý ý đến cả những thay đổi nhỏ trong hành vi vì theo thời gian, chúng có thể dẫn đến một vấn đề lớn hơn. Tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia y tế và hỗ trợ từ gia đình, những người chăm sóc khác và các nguồn lực cộng đồng. Chăm sóc người thân già yếu có thể khiến bạn kiệt quệ cả về thể chất lẫn tinh thần, vì vậy hãy nhớ dành thời gian chăm sóc cho bản thân để tránh kiệt sức.
Việc thuê đơn vị chăm sóc tại nhà giúp đỡ có thể giúp bạn nghỉ ngơi và bạn có thể yên tâm khi biết rằng người thân của bạn đang được chăm sóc tốt. Nếu bạn cần giúp đỡ chăm sóc người thân của mình, hãy liên hệ với Chăm sóc tại nhà Family Matters để được tư vấn miễn phí. Chúng tôi có thể giúp đánh giá nhu cầu của người thân bạn và có thể cung cấp hỗ trợ từ vài giờ mỗi ngày đến chăm sóc toàn thời gian, 24/7.
(Nguồn: Family Matters IN-HOME CARE)
