Khi bạn bắt đầu nói về bệnh tâm thần và những người thuộc tầng lớp cao hơn trở nên thực sự khó chịu, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta có thể phớt lờ nó
Mọi người trở nên phòng thủ khi bạn nói về tầng lớp hoặc sự giàu có và bệnh tâm thần. Tôi đã học được điều này gần đây khi tôi nhận thấy mình bị lôi kéo vào một cuộc tranh luận trên Twitter về “vấn đề tầng lớp”.
Tôi đã làm một điều mà chính tôi thấy bất thường, và phản hồi một tweet nói rằng thuộc vào tầng lớp trung lưu không làm giảm bớt trầm cảm. Tôi trả lời rằng tôi tin là yếu tố tầng lớp thực sự quan trọng trong cuộc đối thoại của chúng ta về sức khỏe tâm thần: “Thuộc tầng lớp trung lưu và có mạng lưới an toàn có thể mang lại cho bạn cơ hội phục hồi tốt hơn… Mạng lưới an toàn của tôi đã mang lại cho tôi rất nhiều lợi ích. Hỗ trợ tài chính cho phép tôi được trị liệu. Điều đó có nghĩa là khi tôi không thể hoạt động thể chất thì vẫn ổn”.
Và sau đó đã xảy ra một chuyện thú vị. Tôi bắt đầu nhận được câu trả lời mang tính phòng thủ. Một người nói với tôi rằng lợi thế tài chính chỉ “gây nhiễu hơn”: nó không thay đổi bất cứ điều gì, họ khẳng định. Một người khác nói với tôi rằng chẳng ích gì khi nói về “vấn đề tầng lớp” khi ai đó đang bốc cháy. Nhưng chúng ta cần phải nói về vấn đề tầng lớp – bởi vì nó có tác động rất lớn đến cách chúng ta làm cho việc phục hồi sức khỏe tâm thần trở nên dễ tiếp cận hơn với tất cả mọi người.
Trầm cảm không vì một người nào đó thuộc tầng lớp trung lưu mà hết đáng sợ. Tôi cũng hiểu cảm giác khó chịu vô thức mà rất nhiều người gặp phải khi chúng ta bắt đầu chất vấn về sự giao nhau giữa giai cấp và bệnh tâm thần. Nó có rất nhiều ý nghĩa. Rất nhiều người bị trầm cảm và có vẻ thuộc nhóm hưởng đặc quyền đã quen với việc nghe thấy câu hỏi “bạn chán nản vì cái gì cơ chứ?” để gạt bỏ trải nghiệm của họ – một lối suy nghĩ thường được đưa ra bởi những người không hiểu trầm cảm là một căn bệnh. Nó không phải, rồi họ sẽ khiến bạn tin, là một tư duy hoặc cách nhìn có thể được giải quyết bằng một lăng kính mới hoặc sự thay đổi quan điểm. Và từ quan điểm đó, sự so sánh với ngọn lửa tỏ ra hợp lý: nói với ai đó rằng họ thuộc tầng lớp trung lưu sẽ không dập tắt ngọn lửa.
Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta có thể hoặc nên bỏ qua các cuộc thảo luận về đặc quyền khi nói về bệnh tâm thần. Trầm cảm và lo lắng có thể và thực sự ảnh hưởng đến mọi người thuộc mọi tầng lớp xã hội – hưởng đặc quyền và thuộc vào tầng lớp trung lưu không giúp ai đó khỏe mạnh trở lại. Nhưng có những điểm giao nhau quan trọng giữa đặc quyền và bệnh tâm thần mà chúng ta phải hiểu nếu chúng ta muốn trở thành những nhà hoạt động và đồng minh hiệu quả hơn, đồng thời giúp những thành viên nghèo nhất trong xã hội của chúng ta tiếp cận tốt hơn với việc phục hồi.
1. Nghèo khó và trầm cảm có mối quan hệ với nhau
Những người sống trong cảnh nghèo khó có nhiều khả năng bị trầm cảm hơn và một phần năm dân số nghèo nhất ở Anh có nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe tâm thần cao gấp đôi so với những người có thu nhập trung bình.
2. Nghèo khó có thể là hậu quả của sức khỏe tâm thần kém
Không có gì đáng ngạc nhiên khi nghèo khó có thể là hậu quả của bệnh tâm thần, với hơn 300.000 người bị mất việc mỗi năm do bệnh tâm thần. Trong khi nhiều người có thể và tiếp tục làm việc với các tình trạng sức khỏe tâm thần phức tạp, bệnh tâm thần có thể làm suy nhược và khiến một số người mất khả năng làm việc trong một khoảng thời gian đáng kể, hoặc hoàn toàn không thể làm việc trong một số trường hợp. Trong trường hợp các cá nhân cần phải nghỉ việc, điều này có thể đi kèm với một khoản phạt tài chính đáng kể, với một số chương trình bảo hiểm ốm đau của người sử dụng lao động hoạt động trên cơ sở quyết định của người sử dụng lao động và lương nghỉ ốm theo luật định (bắt buộc) chỉ được trả với mức 92,05 bảng Anh mỗi tuần, kéo dài lên đến 28 tuần. Con số đó ít hơn 159 £ một tuần so với mức một cá nhân sẽ nhận về nếu họ làm việc toàn thời gian với mức lương tối thiểu.
Một giai đoạn trầm cảm được cho là kéo dài trung bình khoảng 20 tuần, vì vậy bạn có thể nhanh chóng biết được theo luật hiện hành, bệnh tâm thần có thể khiến ai đó rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính như thế nào.
3. Nhưng nghèo khó cũng có thể gây ra và làm trầm trọng thêm bệnh tâm thần.
Cả nghèo khó và căng thẳng tài chính đều có liên quan đến việc làm tồi tệ hơn sức khỏe tâm thần, cũng như tỷ lệ cao hơn các vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến như trầm cảm và lo âu.
4. Tài chính của chúng ta đóng một phần rất lớn trong những tùy chọn khôi phục nào hiện có và có thể tiếp cận được
Như các con số ở trên minh họa, có khả năng nghỉ việc để hồi phục bệnh tâm thần không phải là một lựa chọn phù hợp với tất cả mọi người.
Và trong khi một loạt các dịch vụ sức khỏe tâm thần được cung cấp miễn phí thông qua NHS, thì với nhiều người, dịch vụ này vẫn còn rất xa tầm tay. Nhiều người tự nhận thấy mình ở cuối hàng chờ dài dằng dặc của các dịch vụ điều trị, trong đó có những bệnh nhân phải đợi đến hai năm để được điều trị.
Thêm vào đó, ngay cả khi liệu pháp là miễn phí, nó có thể đi kèm với một loạt các chi phí ẩn. Năm ngoái, tôi đã thoát khỏi danh sách chờ được điều trị sang chấn chuyên khoa. Khi tên của tôi xuất hiện, chín tháng sau khi được giới thiệu, tôi được yêu cầu tham dự các cuộc hẹn với với hành trình dài 40 phút (mỗi chiều) tính từ nơi làm việc của tôi tại trung tâm gần nhất hiện có. Không có cuộc hẹn nào sau giờ hành chính, hoặc kể cả vào lúc rất sớm hoặc rất muộn của ngày làm việc để tôi có thể điều chỉnh giờ làm việc của mình cho phù hợp. Điều đó có nghĩa là tôi mất 2 giờ 20 phút trong mỗi tuần làm việc để trị liệu. Tôi đã gặp may. Sếp của tôi rất vui khi đồng ý cho tôi sắp xếp giờ giấc để có thể tham gia trị liệu vào mỗi chiều thứ Tư trong ba tháng. Nhưng ngay cả như vậy, vào những tuần mà tôi không thể làm thế, tôi phải chấp nhận mất tiền taxi (10 £ mỗi chiều) để trở lại văn phòng cho các cuộc họp. Có bao nhiêu người có thể chi trả được? Có bao nhiêu người sếp có thể sẵn sàng giúp đỡ? Có bao nhiêu người có thể sắp xếp linh hoạt để họ có thể nghỉ một buổi chiều mỗi tuần? Có bao nhiêu người có thể phải giảm giờ làm hoặc bỏ ca làm việc để đi trị liệu? Có bao nhiêu người sẽ phải trả thêm chi phí chăm sóc con nhỏ để tham gia điều trị? Có bao nhiêu người sẽ phải trả chi phí vận chuyển đắt đỏ để đến được trung tâm chăm sóc của họ?
Đến đây bạn có thể hiểu ý tôi là gì. Tiếp cận điều trị phụ thuộc vào an ninh tài chính của chúng ta.
5. Đặc quyền mà chúng ta hưởng có thể kéo dài hoặc giảm bớt ngọn lửa
Khi một người nào đó đang trải qua bệnh tâm thần, nó giống như họ đang bốc cháy, và thuộc vào tầng lớp trung lưu sẽ không ngăn được việc họ bốc cháy. Nhưng có một sự khác biệt mà chúng ta phải nói đến.
Trầm cảm, giống như một ngọn lửa, gây thiệt hại, đáng sợ, bao trùm tất cả và có khả năng làm suy nhược mọi thứ mà nó lưỡi lửa có nó liếm vào, và nó có thể ảnh hưởng đến cả những người giàu có lẫn nghèo khổ như nhau.
Các công cụ để phục hồi giống như nước, nhỏ từng giọt xuống để dập tắt ngọn lửa.
Nhưng nghèo khó lại là một thứ chất đốt.
Và điều đó sẽ có tác động to lớn đến cách chúng ta nghĩ về việc đạt được sự phục hồi. Bởi vì khi ai đó đang trải qua cảnh nghèo khó, chẳng những không có quá nhiều nước để dập tắt ngọn lửa, mà đồng thời, có ai đó đang đứng đằng sau họ châm lửa cho sự bất ổn về tài chính, mất việc làm, và nghèo khó.
Chúng ta cần nói về điều đó bởi vì nó có nghĩa là những trở ngại trong hành trình phục hồi của chúng ta là khác nhau, và nó có những sự phân nhánh quan trọng đối với cách chúng ta nghĩ về chính sách sức khỏe tâm thần. Nó làm nổi bật sự cần thiết của tính chất xen kẽ khi kêu gọi các dịch vụ sức khỏe tâm thần, và cả sự cần thiết phải tiến xa hơn yếu tố sức khỏe cộng đồng khi chúng ta nói về điều trị bệnh tâm thần, rằng chúng ta cũng cần nói đến kinh tế, việc làm và phúc lợi.
Hành trình phục hồi của tôi gắn liền với lợi thế kinh tế – xã hội. Điều đó không dễ dàng và cũng không đảm bảo cho việc phục hồi, bởi vì bệnh tâm thần không chỉ là các yếu tố môi trường, đó là các chất hóa học, đó là serotonin, đó là một căn bệnh. Nhưng những đặc quyền về kinh tế – xã hội của tôi đã giúp tôi có thêm vài thùng nước để dập tắt ngọn lửa đó.
Nhắc nhở bản thân về điều đó khiến tôi muốn đấu tranh mạnh mẽ hơn cho những người còn đang trong đống lửa.
(Nguồn: HUFFPOST)
