Rối loạn nhân cách ranh giới thường bị hiểu nhầm. Đã đến lúc thay đổi điều đó.
Rối loạn nhân cách ranh giới — đôi khi được gọi là rối loạn nhân cách không ổn định về cảm xúc — là một rối loạn nhân cách ảnh hưởng đến cách bạn suy nghĩ và cảm nhận về bản thân và những người khác.
Những người bị rối loạn nhân cách ranh giới (BPD) thường rất sợ bị bỏ rơi, cố gắng duy trì các mối quan hệ lành mạnh, có cảm xúc rất mãnh liệt, hành động bốc đồng và thậm chí có thể bị hoang tưởng và phân ly.
Nó có thể là một căn bệnh đáng sợ khi mắc phải, đó là lý do tại sao những người mắc chứng BPD được bao quanh bởi những người có thể hiểu và hỗ trợ họ là rất quan trọng. Nhưng đây cũng là một căn bệnh bị kỳ thị vô cùng.
Do có nhiều quan niệm sai lầm xung quanh chứng rối loạn này, nên nhiều người mắc bệnh thấy sợ hãi khi nói ra việc sống chung với nó.
Nhưng chúng tôi muốn thay đổi điều đó.
Đó là lý do tại sao tôi đã liên hệ và yêu cầu những người mắc chứng BPD cho chúng tôi biết những gì họ muốn người khác biết về việc sống chung với tình trạng này. Dưới đây là bảy phản hồi chủ yếu của họ.
1. ‘Chúng tôi sợ rằng bạn sẽ ra đi, ngay cả khi mọi thứ đang tốt đẹp. Và chúng tôi cũng ghét điều đó.’
Một trong những triệu chứng lớn nhất của BPD là sợ bị bỏ rơi và điều này có thể xảy ra ngay cả khi mọi thứ trong mối quan hệ đang diễn ra tốt đẹp.
Nỗi sợ mọi người sẽ rời bỏ mình, hoặc mình không đủ tốt với người đó bủa vây lấy chúng ta— và ngay cả khi điều đó có vẻ phi lý đối với người khác, thì nó rất thực tế đối với người đang gặp khó khăn.
Người mắc chứng BPD sẽ làm bất cứ điều gì để ngăn điều đó xảy ra, đó là lý do tại sao họ có thể bị coi là “đeo bám” hoặc “dựa dẫm”. Mặc dù có thể khó đồng cảm, nhưng hãy nhớ rằng họ làm vậy đều bắt nguồn từ sự sợ hãi, điều rất khó chịu đựng.
2. ‘Cảm giác như trải qua cuộc đời với những vết bỏng cảm xúc cấp độ ba; mọi thứ đều nóng và đau khi chạm vào.’
Người này nói hoàn toàn đúng — những người mắc chứng BPD có cảm xúc rất mãnh liệt, có thể kéo dài từ vài giờ đến thậm chí vài ngày và có thể thay đổi rất nhanh.
Ví dụ, chúng ta có thể đi từ cảm giác rất hạnh phúc rồi đột nhiên cảm thấy rất chán nản và buồn. Đôi khi mắc chứng BPD giống như đi trên vỏ trứng xung quanh mình — chúng ta không bao giờ biết tâm trạng của mình sẽ đi theo hướng nào và đôi lúc rất khó kiểm soát.
Ngay cả khi chúng ta có vẻ “quá nhạy cảm”, hãy nhớ rằng điều đó không phải lúc nào cũng nằm trong tầm kiểm soát của chúng ta.
3. ‘Mọi thứ được cảm nhận một cách mãnh liệt hơn: tốt, xấu, hoặc các cảm xúc khác. Phản ứng của chúng ta đối với những cảm giác như vậy có vẻ không cân xứng, nhưng nó phù hợp trong tâm trí của chúng ta.’
Chứng BPD có thể rất dữ dội, như thể chúng ta đang dao động giữa các thái cực. Điều này có thể gây mệt mỏi cho cả chúng ta và những người xung quanh.
Nhưng điều quan trọng cần nhớ là mọi thứ mà người mắc chứng BPD đang nghĩ đều hoàn toàn bình thường đối với họ tại thời điểm đó. Vì vậy, xin đừng nói với chúng tôi rằng chúng tôi đang ngớ ngẩn hoặc khiến chúng tôi cảm thấy như thể cảm xúc của mình không phù hợp.
Họ có thể mất thời gian để ngẫm nghĩ về cảm nhận của chúng ta — nhưng trong thời điểm này, mọi thứ có thể cảm thấy đáng sợ như địa ngục. Điều này có nghĩa là không phán xét và cho họ không gian và thời gian khi cần thiết.
4. ‘Tôi không có nhiều nhân cách.’
Do là một dạng rối loạn nhân cách, BPD thường bị nhầm lẫn với một người mắc chứng rối loạn nhân dạng phân ly, hội chứng khiến mọi người phát triển chứng đa nhân cách.
Tuy nhiên, điều này hoàn toàn không phải như vậy. Những người mắc chứng BPD chỉ có một nhân cách. BPD là một chứng rối loạn nhân cách, khi đó bạn phải đối mặt với nhiều khó khăn trong cách bạn suy nghĩ và cảm nhận về bản thân cũng như những người khác, đồng thời gặp khó khăn trong cuộc sống do chứng bệnh này mang lại.
Điều đó không có nghĩa là rối loạn nhân dạng phân ly bị kỳ thị, nhưng chắc chắn không nên nhầm lẫn nó với chứng rối loạn khác.
5. ‘Chúng tôi không mang lại nguy hiểm hay thao túng … [chúng tôi] chỉ cần thêm một chút tình yêu.’
Vẫn còn một sự kỳ thị lớn xung quanh BPD. Nhiều người vẫn cho rằng những triệu chứng của người mắc hội chứng này có thể thao túng hoặc gây nguy hiểm.
Trong khi điều này có thể xảy ra ở một số rất ít người, thì hầu hết những người mắc chứng BPD chỉ đang vật lộn với ý thức về bản thân và các mối quan hệ của họ.
Điều quan trọng cần lưu ý là chúng tôi không phải là những người nguy hiểm. Trên thực tế, những người mắc bệnh tâm thần có khả năng tự làm hại mình nhiều hơn là những người khác.
6. ‘Điều đó mệt mỏi và bực bội. Và thực sự rất khó để tìm được phương pháp điều trị hiệu quả, giá cả phải chăng.’
Nhiều người mắc chứng BPD không được điều trị, nhưng không phải vì họ không muốn. Đó là bởi vì căn bệnh tâm thần này không được điều trị như nhiều căn bệnh khác.
Thứ nhất, BPD không được điều trị bằng thuốc. Nó chỉ có thể được điều trị bằng liệu pháp, chẳng hạn như liệu pháp hành vi biện chứng (DBT) và liệu pháp hành vi nhận thức (CBT). Không có loại thuốc nào được cho là hiệu quả để điều trị BPD (mặc dù đôi khi các loại thuốc được sử dụng thuốc kê đơn không theo hướng dẫn trên nhãn để làm giảm các triệu chứng).
Một số bác sĩ lâm sàng cho rằng những người mắc chứng BPD sẽ là những bệnh nhân khó tính do bị kỳ thị, nên có thể khó tìm được phương pháp điều trị hiệu quả.
Nhiều người mắc chứng BPD có thể tiến triển tốt lên nhờ các chương trình liệu pháp hành vi biện chứng chuyên sâu, nhưng đây không phải là chương trình dễ tiếp cận nhất. Có nghĩa là, nếu ai đó mắc chứng BPD không “tiến triển tốt hơn”, đừng vội đổ lỗi cho họ — tìm kiếm sự giúp đỡ không dễ dàng.
7. ‘Chúng tôi không đáng ghét và chúng tôi có lòng yêu rộng lớn.’
Những người mắc chứng BPD có rất nhiều tình yêu để cho đi, nhiều đến mức nó có thể khiến người khác khó chịu.
Đôi khi, các mối quan hệ có thể giống như một cơn lốc, bởi vì khi ai đó mắc chứng BPD — đặc biệt là những người đang vật lộn với cảm giác trống trải hoặc cô đơn kéo dài — tạo một kết nối thực sự, thì cảm xúc phấn khích cũng có thể mãnh liệt như bất kỳ cảm xúc nào khác mà họ trải qua.
Điều này có thể khiến mối quan hệ với những người mắc chứng BPD trở nên khó khăn, nhưng nó cũng có nghĩa rằng đây là những người có rất nhiều tình yêu để trao đi. Họ chỉ muốn biết rằng tình cảm của họ đã được đáp lại, và có thể cần thêm một chút trấn an để đảm bảo rằng mối quan hệ của cả hai vẫn đang viên mãn.
Nếu bạn đang trong một mối quan hệ hoặc có người thân mắc chứng BPD, điều quan trọng là bạn phải nghiên cứu về tình trạng bệnh và thận trọng với những định kiến mà bạn có thể mắc phải
Nếu bạn đọc điều gì đó về chứng rối loạn nhân cách ranh giới mà bạn không muốn nói về mình, thì một người mắc chứng BPD cũng sẽ không muốn người khác nói về họ như vậy.
Các mối quan hệ có thể bền chặt hay tan vỡ tùy thuộc vào việc bạn nỗ lực như thế nào để thấu hiểu những gì người thân yêu của bạn đang trải qua và cách bạn giúp đỡ họ và bản thân đối mặt.
Nếu bạn cảm thấy cần hỗ trợ thêm, hãy mở lòng với ai đó về cảm xúc của bạn — tốt nhất nếu đó là một nhà trị liệu hoặc bác sĩ lâm sàng! — để họ có thể cung cấp cho bạn một số hỗ trợ và lời khuyên về cách cải thiện sức khỏe tinh thần của chính bạn.
Hãy nhớ rằng, sự hỗ trợ tốt nhất cho người thân của bạn đến từ việc bạn chăm sóc tốt nhất có thể cho bản thân.
(Nguồn: healthline)
